Hof van Justitie van de Europese Unie

• Hof van Justitie van de Europese Unie Het Hof oordeelt dat artikel 13 IVO aldus moet worden uitgelegd dat niet enkel getoetst moet worden aan de geldende insolventiebepalingen als de pauliana, maar ook aan ‘alle andere bepalingen en algemene beginselen van dit recht’ en bezien dient te worden of de handeling op een van deze gronden kan worden bestreden. 10-10-2015

Hoge Raad

• Hoge Raad De Hoge Raad beantwoordt prejudiciële vragen over het overwaarde-arrangement. Dat arrangement wordt faillissementsbestendig geoordeeld zolang de schuldenaar partij is bij dat arrangement (of de daarvan deel uitmakende borgtocht) en dus een instemmende rechtshandeling heeft verricht. Tevens gaat de Hoge Raad in op het ontstaansmoment van een contractuele regresvordering en de verhouding tussen haar eerdere uitspraken hierover in HR ASR Achmea en HR Bannenberg. 16-10-2015
• Hoge Raad De Hoge Raad beoordeelt het aangaan van een overwaarde-arrangement geen op grond van (een equivalent van) artikel 26 Algemene Bankvoorwaarden verplichte rechtshandeling omdat binnen een overwaardearrangement geen zekerheid door de schuldenaar zelf wordt verstrekt, maar door een ander. Het overwaarde-arrangement staat dan ook in dit geval bloot aan vernietiging op grond van artikel 42 Fw, wat hier uiteindelijk niet slaagt. 16-10-2015
• Hoge Raad Schending van het beginsel van hoor en wederhoor in hoger beroep van verzet tegen faillietverklaring niet toegewezen wegens stilzitten opposant. 09-10-2015
• Hoge Raad Hoge Raad sanctioneert nieuwe vorm van zaaksvervanging (zakelijke subrogatie). Pandrecht op roerende zaak brengt na vermenging van deze zaak met een andere roerende zaak (waarbij geen van de twee roerende zaken als hoofdzaak is aan te wijzen) van rechtswege een pandrecht met zich mee op het aandeel van de pandgever in deze nieuw gevormde zaak. 03-03-2015

Hof

• Gerechtshof Amsterdam Garantie aan koper door verkoper van onroerend goed voor verplichtinging van huurder wordt door het hof gewalificeerd als borgtocht. 20-10-2015
• Gerechtshof Den Haag Een borg verweert zich tegen verhaal door Rabobank. De hoofdschuldenaar is al in 2005 failliet verklaard. Is de vordering op de borg tenietgegaan door verjaring van de vordering van de hoofdschuldenaar (art. 7:853 BW)? Dat kan volgens het hof niet het geval zijn ingevolge artikel 2:23c BW, ook al is niet van baten bij de hoofdschuldenaar gebleken. 29-09-2015
• Gerechtshof Amsterdam Aansprakelijkheid curator pro se op grond van de, terughoudend toe te passen, Maclou-norm afgewezen. De curator heeft bij de verkoop van onder eigendomsvoorbehoud geleverde zaken voldoende zorgvuldigheid betracht. De curator treft geen verwijt ten aanzien van de gerealiseerde verkoopopbrengst, nu er slechts één concrete kandidaat-koper was zodat het risico bestond dat die zich terug zou trekken. 29-09-2015
• Gerechtshof 's-Hertogenbosch Nadat de bestuurder erin is geslaagd het vermoeden van artikel 2:248 lid 2 BW te ontzenuwen, maakt de curator aannemelijk dat de kennelijk onbehoorlijke taakvervulling van de bestuurder mede een belangrijke oorzaak van het faillissement is, voornamelijk omdat de bestuurder na een verkeersongeluk, welk ongeluk hij zelf aandraagt als oorzaak van het faillissement, nog lange tijd de schulden heeft laten oplopen. De bestuurder wordt dan ook aansprakelijk gehouden voor het faillissementstekort. 29-09-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Het hof komt, na beroep van een werknemer, anders dan de rechtbank tot de conclusie dat sprake is van misbruik van de bevoegdheid om eigen faillissement aan te vragen, nu de aanvraag van het faillissement was ingegeven met het doel zich te ontdoen van twee van de zes oudste werknemers. 17-09-2015
• Gerechtshof 's-Hertogenbosch Een hypotheekhouder maakt geen misbruik van bevoegdheid van haar recht van parate executie door niet aanstonds over te gaan tot executie. 01-09-2015
• Gerechtshof 's-Hertogenbosch Bank komt geen beroep toe op artikel 3:238 lid 1 BW na het toepassen van een bodemverhuurconstructie ten aanzien van aan haar stil verpande goederen die onder eigendomsverbehoud aan de pandgever waren geleverd. De bank geeft er daarmee immers blijk van bekend te zijn met de slechte financiële situatie van de pandgever en is mitsdien niet te goeder trouw. 11-08-2015
• Gerechtshof 's-Hertogenbosch Akte van achterstelling gaat bij cessie als nevenrecht mee over op cessionaris zodat deze partij – in weerwil van de expliciete bewoordingen – ook een daarin opgenomen aflossingsverbod tegen de schuldeiser van de junior kan inroepen. 28-07-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Vordering in kort geding, strekkende tot medewerking aan doorhaling hypotheek door tweede hypotheekhouder ten behoeve van een onderhandse verkoop, strandt op het ontbreken van spoedeisend belang nu de mede-eigenaar van het pand weigert mee te werken aan de levering. 21-07-2015
• Gerechtshof 's-Hertogenbosch Turks recht van toepassing op goederenrechtelijke aspecten van in Turkije geleverde (gestolen) zaken als gevolg waarvan – bij gebrek aan een geldige titel naar Turks recht – geen ruimte is voor Turkse derdenbeschermingsbepalingen. 30-06-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Geen redelijk belang bij een faillissementsaanvraag wanneer er louter verbeurde dwangsommen aan de faillissementsaanvraag ten grondslag zijn gelegd. 25-06-2015
• Gerechtshof Den Haag Subrogatie door voldoening vordering door niet-medeschuldenaar onder kredietdocumentatie. 26-05-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Schorsing van hoger beroep ex artikel 29 Fw door tussentijds faillissement van de geïntimeerde. 12-05-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Revindicatie van (vermeend eerder) verkochte en geleverde goederen faalt nu geen feiten of omstandigheden zijn gesteld waaruit deze eerdere overdracht zou blijken. 12-05-2015
• Gerechtshof 's-Hertogenbosch Overboeking van verpand creditsaldo op een nieuwe rekening tast het daarop gevestigde pandrecht niet aan. 28-04-2015
• Gerechtshof Amsterdam Vordering (rente, kosten en verhogingen) voldoende in hypotheekakte omschreven nu deze voortvloeien uit de (in de akte omschreven) kredietovereenkomst. 21-04-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Haviltex-maatstaf ook van toepassing ten aanzien van de vraag ten behoeve van wie een pandrecht is gevestigd, waarbij ook latere gedragingen van partijen – rechtstreeks of zijdelings – van belang kunnen zijn bij de uitleg van de pandakte. 31-03-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Revindicatie van een in (stille) cosignatie gegeven Stradivarius afgewezen nu vertegenwoordiger op basis van de consignatieovereenkomst bevoegd was de viool over te dragen (vgl. HR Mesdag II) 31-03-2015
• Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Loonbeslag wordt opgeheven nu het resterende bedrag uit hoofde van een hypothecaire geldlening inmiddels door het beslag is ingehouden. 31-03-2015
• Gerechtshof Amsterdam Per abuis op de verkeerde bankrekening betaald? Bank niet gehouden onverschuldigd bedrag terug te betalen. 10-02-2015

Rechtbank

• Rechtbank Midden-Nederland Peeters/Gatzen-vordering. Verzoek voorlopig getuigenverhoor afgewezen omdat de curatoren onvoldoende hebben geconcretiseerd welke feiten en omstandigheden met betrekking tot de gang van zaken rond het faillissement zij met het verzoek willen bewijzen. Verzoek in strijd met een doelmatige procesorde. 14-10-2015
• Rechtbank Den Haag Tussenvonnis: plotselinge opzegging kredietovereenkomst door Rabobank is in strijd met de redelijkheid en billijkheid. Partijen mogen zich nog uitlaten over de vraag naar causaal verband tussen kredietopzegging en faillissement. 14-10-2015
• Rechtbank Den Haag Verkoop van vrachtwagens aan externe schuldeiser gevolgd door verrekening en wetenschap van benadeling. Het betreft een onverplichte rechtshandeling. Aan de vereiste wetenschap van benadeling is niet voldaan. Voor zover een beroep op de pauliana zou slagen, is de sanctie niet een veroordeling tot betaling van de overeengekomen koopprijs, maar een veroordeling tot schadevergoeding waarbij de werkelijke waarde van de goederen leidend zal zijn. 07-10-2015
• Rechtbank Den Haag Verzet tegen verstekvonnis van voor faillietverklaring moet na faillietverklaring door de curator, of met procesvolmacht van de curator, worden ingesteld. Verzet is dan ook niet-ontvankelijk, en artikel 6 EVRM niet geschonden omdat desnoods bij R-C geklaagd had kunnen worden over eventueel niet verlenen van een procesvolmacht door de curator. 30-09-2015
• Rechtbank Amsterdam Bestuurdersaansprakelijkheid wegens onbehoorlijke taakvervulling ook van toepassing op commissarissen, nu bestuur bij het aangaan van aanzienlijke financiële verplichting opzettelijk in strijd heeft gehandeld met de daarvoor statutair vereiste goedkeuring RvC. Kritische houding commissarissen ten opzichte van het bestuur ontbrak. Zij hebben immers op het moment dat zij geconfronteerd werden met het feit dat het bestuur namens de vennootschap zeer omvangrijke verplichtingen was aangegaan waarvoor geen financiële armslag bestond, verzuimd het bestuur daarover ter verantwoording te roepen en in te grijpen. 30-09-2015
• Rechtbank Midden-Nederland Renvooiprocedure. Bestuurder van stichting krijgt voor faillissement stichting ontslagvergoeding toegekend in een vaststellingsovereenkomst. De curator doet in deze renvooiprocedure een beroep op artikel 42 Fw. Volgens de rechtbank is het aangaan van de vaststellingsovereenkomst geen onverplichte rechtshandeling in de zin van artikel 42 Fw, omdat de arbeidsovereenkomst de bestuurder reeds recht gaf op een ontslagvergoeding. Het beroep van de curator op verrekening met een vordering uit bestuurdersaansprakelijkheid kan ook geen grond voor betwisting van de vordering van de bestuurder zijn, omdat dit beroep pas bij de eventuele uitkering aan de orde kan komen. 23-09-2015
• Rechtbank Rotterdam De curator komt in verzet tegen heffing griffierechten voor afzonderlijke verzoeken tot faillietverklaring maten naast verzoek faillietverklaring maatschap. Regel uit HR 6 februari 2015 (Eiser/Bepro B.V.) ook van toepassing op c.v. en maatschap. Nu de griffier de gerechtvaardigde conclusie mocht trekken dat het verzoek ook de maten betrof, impliceert het door de Hoge Raad overwogene dat sprake is van drie afzonderlijke verzoeken die de rechtbank ook afzonderlijk dient te beoordelen. 22-09-2015
• Rechtbank Oost-Brabant De voorzieningenrechter heft een door de curator gelegd derdenbeslag onder de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekeraar deels op zodat de bestuurder zijn kosten ter verdediging tegen de bestuurdersaansprakelijkheidsclaim kan voldoen. 17-09-2015
• Rechtbank Midden-Nederland De rechtbank oordeelt een overeenkomst van borgtocht, die weliswaar niet uitblinkt in duidelijkheid, als afdwingbaar jegens de borg. 09-09-2015
• Rechtbank Overijssel Kenbaarheid van het retentierecht als zodanig is niet vereist voor de werking ervan tegenover derden met een jonger recht. Uitsluitend is kenbaarheid van de uitoefening van de feitelijke macht over de zaak vereist. 02-09-2015
• Rechtbank Overijssel Geen akte, geen cessie. 12-08-2015
• Rechtbank Midden-Nederland Mededeling doen van een conceptpandakte is een mededeling als bedoeld in artikel 3:246 lid 1 BW. 12-08-2015
• Rechtbank Amsterdam De curator van Whermo B.V. stelt tevergeefs de (indirect) bestuurders aansprakelijk op grond van artikel 2:248 BW, artikel 2:9 BW en artikel 6:162 BW. De curator ziet kwaad in de verkoop van bedrijfsactiviteiten door Whermo aan groepsvennootschappen voorafgaand aan faillissement, maar weet de rechtbank daar niet van te overtuigen. Volgens de rechtbank heeft het bestuur zijn taak niet kennelijk onbehoorlijk vervuld en valt het bestuur geen ernstig verwijt te maken. 29-07-2015
• Rechtbank Midden-Nederland De koper van een auto kan geen bescherming ontlenen aan artikel 3:86 lid 1 BW als hij het overschrijvingsbewijs van de auto (autopapieren II) niet heeft ingezien. Het feit dat de beschikkingsbevoegdheid van de vervreemder voortvloeit uit de omstandigheid dat de desbetreffende auto onder eigendomsvoorbehoud is geleverd, en regelmatig op dezelfde wijze zaken wordt gedaan, maakt dat niet anders. 29-07-2015
• Rechtbank Rotterdam Het Openbaar Ministerie kan ook worden gehoord ten aanzien van voordrachten tot opheffing van een faillissement ex artikel 16 Fw. 14-07-2015
• Rechtbank Limburg Een vordering ex artikel 25 Fw kan – op straffe van niet-ontvankelijkheid – niet tegen zowel de curator als de failliet worden ingesteld. 10-06-2015
• Rechtbank Overijssel Insolventieclausule (ontbindende voorwaarde) opgenomen in koopcontract perceel, maar niet in leveringsakte. Uitleg overeenkomst. 10-06-2015
• Rechtbank Den Haag Verzoek tot een verklaring voor recht dat een pandrecht rechtsgeldig tot stand is gekomen – bij gebrek aan belang – niet-ontvankelijk verklaard nu de door curator gestelde termijn uit hoofde van artikel 58 Fw inmiddels is verstreken. Pandhouder dient vordering ter verificatie in te dienen en een rangregeling te verzoeken. 03-06-2015
• Rechtbank Amsterdam Coface/Intergamma. Gebruik van het werkwoord 'kunnen' impliceert goederenrechtelijke werking bij een onoverdraagbaarheidsbeding. Het feit dat de vordering wel overdraagbaar is mits er toestemming is gegeven staat er niet in de weg dat met een dergelijk beding goederenrechtelijke werking kan zijn beoogd. 03-06-2015
• Rechtbank Oost-Brabant Coface/Intergamma ook van toepassing op onoverdraagbaarheidsbedingen opgenomen in overeenkomsten. 03-06-2015
• Rechtbank Limburg Beslagkosten zijn geen executiekosten die een hypotheekhouder dient te voldoen. Het door een beslaglegger weigeren om zijn beslag op te heffen totdat deze kosten zijn voldaan levert dan ook misbruik van bevoegdheid op. 01-06-2015
• Rechtbank Zeeland-West-Brabant Uiterlijk op de verificatievergadering moet duidelijk zijn namens welke schuldeiser een vordering in het faillissement is ingediend. 27-05-2015
• Rechtbank Limburg Rechtbank verklaart een advocatenkantoor uit Maastricht failliet ondanks het verweer dat de Belgische rechter bevoegd zou zijn nu de enige werkzame advocaat bij dat kantoor in België woonachtig is. Geen aanwijzingen om af te wijken van artikel 3 lid 1 InsVo dat de statutaire zetel in beginsel aanwijst als de plaats waar het centrum van voornaamste belangen (COMI) is gelegen. 21-05-2015
• Rechtbank Rotterdam Curator heeft geen zorgplicht om een schuldeiser op eventuele renteaanspraken te wijzen. 13-05-2015
• Rechtbank Noord-Nederland Geen sprake van (oneigenlijke) lossing nu de curator op eigen houtje verpande zaken heeft verkocht. 13-05-2015
• Rechtbank Overijssel De indirect bestuurder van een vennootschap handelt niet te goeder trouw voor de toepassing van art. 3:238 BW (rangwisseling) bij het in vuistpand nemen van door de vennootschap stil verpande goederen. 22-04-2015
• Rechtbank Midden-Nederland Geen actieve inning door de curator nu de door de curator verstuurde facturen in samenwerking met de pandhouder tot stand zijn gekomen en voorts geen betalingsinstructie bevatten. 25-03-2015
• Rechtbank Oost-Brabant Hypotheekhouder maakt geen misbruik van haar bevoegdheid bij het weigeren mee te werken aan doorhaling hypotheek bij onderhandse verkoop nu de vastgoedmarkt is aangetrokken. 03-02-2015
• Rechtbank Limburg Een advocatenkantoor is niet bevoegd vorderingen op Raad voor Rechtsbijstand te verpanden nu niet het advocatenkantoor schuldeiser is maar de individuele advocaten werkzaam bij het kantoor. 14-01-2015

Uitspraken zonder ECLI

• Toepasselijkheid van de pauliana op het toetreden van een dochtervennootschap tot bestaande financiering van moedervennootschap tevens bestuurder in financiële problemen. De rechtbank wijst het beroep op de pauliana af. Hoewel de toetredende vennootschap Ditel mogelijk wel wist dat er sprake was van een kans op benadeling, is onvoldoende gebleken dat zij op het moment van toetreden reeds wist dat haar faillissement en een tekort daarin met een redelijke mate van waarschijnlijkheid waren te voorzien.